Aciz Sağlık

İdrar kesesi nedir, idrar kesesi içerisinde idrar biriken bir depo gibidir. İdrar kesesinde çeşitli enfeksiyonlar, hastalıklar, yaralanmalar ve ruhsal sorunlar sebebiyle oluşan rahatsızlıklar kolay yoldan tedavi edilebilir. Vücutta karnın alt bölümünde, göden bağırsağı ve pubis kemiği arasında yer alır. İçi boş olan organ, kalın duvarlı ve kaslardan oluşan bir yapıya sahiptir. Görünüm itibarıyla ters durmuş piramide benzer. Organın piramit tabanının üstünde ince bağırsaklar bulunur. Kadınlarda bu bölümde rahim yerleşmiştir.

İdrar kesesinin çalışma prensibi nedir?

İdrar kesesinin duvarı, içi idrarla doldukça genişleyebilen kas tabakalarına sahiptir. Kesenin boşalması kasların kasılması ve idrarın dışarıya atılmasıyla gerçekleşir. İdrar yapımının olduğu böbreklerden idrar boruları yardımıyla akan idrar, bu kesede birikir. Kesenin dolması sebebiyle içindeki basınçta bir artış olmaz. Kesenin dolmasıyla kaslar genişleyerek, idrara yer açarlar. Fakat bir süre sonra genişlemeye karşı direnç oluşmaya başlar ve kişide idrara çıkma hissi uyanır.

Böbreklerden ulaşan idrar boruları, kesenin üst köşelerinden içeriye girer. Keseyle birleştiği yerde idrarın yeniden böbreklere geri dönüşünü engelleyen, tek yönlü biçimde kapakçıklar bulunur. İdrarın keseden çıkması ve idrar yolu olan üretradan geçmesiyle, vücuttan atılması gerçekleşmiş olur. Normal zamanda idrar yolu etrafını saran, büzücü kas sfinkter ile kapalı halde tutulur. İdrarın çıkışı sırasında, bu kas gevşeyerek, idrar yolunun açılmasını sağlar. Bu esnada idrar kesesi de kaslar yardımıyla kasılarak, içindeki idrarı idrar yoluna gönderir. Kadınlarda olan idrar yolu uzunluğu ortalama olarak 2,5 cm olduğundan, kasların enfeksiyonlar, yaşlılık ve diğer etkenler nedeniyle zayıflaması sonucunda, dıştan gelecek bakterilere karşı engel meydana gelmez. Erkeklerde bu mesafe prostat ve penis boyu kadar daha uzun olduğundan, bakteriler kadınlara göre daha zor şartlarda idrar kesesine ulaşabilir.

İdrar kesesinin hacmi nedir?

Genel kanı olarak kadınların idrar kesesinin daha büyük olduğu düşünülür. Bu kanı doğru değildir. İdrar kesesi genelde aynı hacimlerdedir. Kadınlar idrarlarını daha uzun süre tutabilmektedir. Bunun sebebi ise, boşaltma reflekslerini çok iyi kontrol edebilmelerinden kaynaklanır. Bu bazı kadınlarda daha bariz görülür. Günde sadece bir kez idrara çıksalar bile yeterli gelebilir.

İdrar kesesi hastalıkları nedir?
Sistit: İdrar kesesinin iltihaplanmasına sistit adı verilmektedir. Kadınlarda idrar yolunun kısa olmasından dolayı, korunma sağlanmadığından bu sorun onları daha fazla etkisi altına alır. Bu rahatsızlığa makattan idrar kesesine giden bakteriler, vajina enfeksiyonları veya komşu organlarda oluşan iltihaplanmalar sebep olabilir. Bazı hallerde doğum esnasında, cinsel ilişkide, yapılan karın ameliyatı sırasında oluşan idrar yolu yaralanmasında ya da vücut direncinin düşmesi sonucu oluşan enfeksiyonlar sistit sebebi olabilir. Rahatsızlığın belirtileri arasında sık idrara çıkma, idrarda yanma sayılabilir. İdrarın bulanık olması ve içeriğinde kan bulunması hastalığın özellikleri arasında yer alır. İdrar öncesi ve sonrasında karnın üstünde ve sırtta ağrı oluşabilir. Sistit ciddi bir rahatsızlık olmamasına rağmen, verdiği rahatsızlık oldukça fazla olabilir. Antibiyotiklerle kolay bir şekilde tedavi edilebilir. İki hafta sürecek tedavinin ilk günlerinde belirtiler geçmeye başlar.
Böbrek taşları sebebiyle idrar yolunun tıkanması: İdrar yolundan geçemeyen böbrek taşının idrar yolunu tıkaması, kesenin boşalmasına engel olabilir. Birden ortaya çıkan kolik ağrı ile ortaya çıkan durum, zaman geçirmeden tıbbi müdahale gerektirir. Küçük olan taşlar idrar yolundan geçse de, büyük olanlar ameliyatla alınmalıdır..
Tümörler: İdrar kesesi içinde çoğunluğu selim olan tümörler bulunabilir. Bu durum kendini idrarda kan olmasıyla belli eder. Bu gibi hallerde herhangi bir ağrı söz konusu olmaz.
Prostat büyümesi: Erkeklerin ilerleyen yaşlarında oluşan prostat büyümesi, idrar akışını engelleyen bir durumdur. İdrara çıkarken zorlanmak, idrar miktarında azalma, idrarın fışkırmasının azalması, prostat etrafında ağrı, yanma olması, idrar sırasında ağrı ve yanma oluşması, idrarın içeriğinde kan ve seminal sıvı olması ve cinsel birleşmede boşalma sorununun yaşanması hastalığın belirtileri arasındadır. Tedavi edilmediğinde, idrar kesesi iltihabına, idrar kesesinde ve idrar yollarında taş oluşumuna sebep olabilir. Bu nedenle idrarın boşaltılmasına yardımcı olacak, idrar yoluna sonda takılır.
Diğer sebepler: İdrar yollarında daralma, tıkanma, iltihabi hastalıklar, sıvı alımının az olması, sıcaklık gibi etkenler idrar miktarında azalmaya neden olabilir. Tıkanma sorunlarında idrarın boşaltılabilmesi için ameliyat yapılması gerekli olabilir. İdrar bozuklukları, iltihabın olması, içeriğinde kan ya da başka maddelerin olması halinde, başka hastalıkların da araştırılması gerekir. Bunlar bir ön belirti şeklinde görülmüş olabilir.
İdrar kesesi denetimi nasıl yapılır?

Yetişkin bir kişide idrar kesesi yarım litre civarında idrar almaktadır. Bundan daha fazla orandaki idrar kişiye rahatsızlık verir. Kesenin tam olarak dolmadan boşaltılması gerekir. Kesenin dolmasıyla genişleyecek olan kaslar, içindeki sinirler aracılığıyla omuriliğe sinyaller göndermeye başlar. Küçük yaştaki çocuklarda bu sinyallerin olması, boşaltmanın hemen olmasını sağlar. Yaşın büyümesi ve tuvalet alışkanlığının kazanılmasıyla, beynin merkezleri bu refleksi bastırmaya başlar. Elverişsiz bir koşulda ortaya çıkan idrar çıkarma hissini, beyin kaslara gevşememe emri göndererek durdurur. Bu durumda idrar kesesi dolmaya devam eder. Bu tekrarlamaya devam ederse, en sonunda refleks galip gelerek, idrar kesesi boşaltılır. Boşaltma sonrasında kaslar, idrar kesesi boşaltılıncaya kadar kasılır.